Acta NaturaeActa Naturae2075-8251Acta Naturae Ltd1066710.32607/20758251-2011-3-3-12-28Review ArticleClinical Use of Inhibitors of HIV-1 Integration: Problems and ProspectsKorolevS PDepartment of Chemistryspkorolev@mail.ruAgapkinaYu YuDepartment of Chemistry-GottikhM BDepartment of Chemistry-Lomonosov Moscow State UniversityBelozersky Research Institute of Physico-Chemical Biology, Lomonosov Moscow State University1509201133122817012020Copyright © 2011, Korolev S.P., Agapkina Y.Y., Gottikh M.B.2011HIV-1 integraseinhibitionmechanism of actionraltegravirClinical Use of Inhibitors of HIV-1 Integration: Problems and Prospects[http://www.unaids.org/ru][Simon V., Ho D.D., Abdool Karim Q. // Lancet. 2006. V. 368. № 9534. P. 489-504.][Turner B.G., Summers M.F. // J. Mol. Biol. 1999. V. 285. P. 1-32.][Miller M.D., Farnet C.M., Bushman F.D. // J. Virol. 1997. V. 71. P 5382-5390.][Piller S.C., Caly L., Jans D.A. // Cur. Drug. Targets. 2003. V. 4. № 5. P 409-429.][Li L., Olvera J., Yoder K., Mitchell R.S., Butler S.L., Lieber M., Martin S.L., Bushman F.D. // EMBO J. 2001. V. 20. P. 3272-3281.][Farnet C.M., Bushman F.D. // Cell. 1997. V. 88. P 483-492.][Lin C.W., Engelman A. // J. Virol. 2003. V. 77. P 5030-5036.][Vandegraaff N., Devroe E., Turlure F., Silver P.A., Engelman A. // Virology. 2006. V. 346. P 415-426.][Marcelin A.G., Ceccherini-Silberstein F., Perno C.F., Calvez V. // Curr. Opin. HIV AIDS. 2009. V. 4. № 6. P. 531-537.][FDA approves raltegravir tablets // AIDS Patient Care STDS. 2007. V. 21. № 11. P. 889.][Cara A., Guarnaccia F., Reitz M.S. Jr., Gallo R.C., Lori F. // Virology. 1995. V. 208. P. 242-248.][Ramkumar K., Serrao E., Odde S., Neamati N. // Med. Res. Rev. 2010. V. 30. № 5. P. 750-814.][Mouscadet J.F., Delelis O., Marcelin A.G., Tchertanov L. // Drug Resist Updat. 2010. V. 13. № 4-5. P. 139-150.][De Clercq E. // Curr. Opin. Pharmacol. 2010. V. 10. № 5. P. 507-515.][Al-Mawsawi L.Q., Al-Safi R.I., Neamati N. // Expert Opin. Emerg. Drugs. 2008. V. 13. № 2. P 213-225.][Gatell J.M. // Eur. J. Med. Res. 2009. V. 14. P. 30-35.][Serrao E., Odde S., Ramkumar K., Neamati N. // Retrovirology. 2009. V. 6. № 25. Р][Prikazchikova T.A., Sycheva A.M., Agapkina Yu.Yu., Aleksandrov D.A., Gottikh M.B. // Russ. Chem. Rev. 2008. V. 77 (5). P. 421-434.][Agapkina Yu. Yu., Prikazchikova T. A., Smolov M.A., Gottikh M.B. // Uspekhi Biol. Khimii. V. 45. P. 87-122.][Delelis O., Carayon K., Saïb A., Deprez E., Mouscadet J.-F. // Retrovirology. 2008. V. 5. P. 114.][Poeschla E.M. // Cell Mol. Life Sci. 2008. V. 65. № 9. P. 1403-1424.][Zheng R., Jenkins T.M., Craigie R. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 1996. V. 93. № 24. P 13659-13664.][Gallay P., Hope T., Chin D., Trono D. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2005. V. 94. P. 9825-9830.][Podtelezhnikov A.A., Gao K., Bushman F.D., McCammon J.A. // Biopolymers. 2003. V. 68. № 1. P 110-120.][Wielens J., Crosby I.T., Chalmers D.K. // J. Comput. Aided Mol. Des. 2005. V. 19. № 5. P 301-317.][Ren G., Gao K., Bushman F.D., Yeager M. // J. Mol. Biol. 2007. V. 366. № 1. P. 286-294.][Hare S., Gupta S.S., Valkov E., Engelman A., Cherepanov P // Nature. 2010. V. 464. № 7286. P 232-236.][Delelis O., Carayon K., Guiot E., Leh H., Tauc P., Brochon J.C., Mouscadet J.-F., Deprez E. // J. Biol. Chem. 2008. V. 283. № 41. P. 27838-27849.][Knyazhanskaya E.S., Smolov M.A., Kondrashina O.V., Gottikh M.B. // Acta Naturae. 2009. V. 1. № 2. P. 78-80.][Sinha S., Pursley M.H., Grandgenett D.P // J. Virol. 2002. V. 76. P. 3105-3113.][van Maele B., Debyser Z. // AIDS Rev. 2005. V. 7. P 26-43.][Yu F., Jones G.S., Hung M., Wagner A.H., MacArthur H.L., Liu X., Leavitt S., McDermott M.J., Tsiang M. // Biochemistry. 2007. V. 46. № 10. P 2899-2908.][Hazuda D.J., Felock P., Witmer M., Wolfe A., Stillmock K., Grobler J.A., Espeseth A., Gabryelski L., Schleif W., Blau C., et al. // Science. 2000. V. 287. № 5453. P. 646-650.][Hazuda D.J., Anthony N.J., Gomez R.P., Jolly S.M., Wai J.S., Zhuang L., Fisher T.E., Embrey M., Guare J.P. Jr., Egbertson M.S., et al. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2004. V. 101. № 31. P. 11233-11238.][Summa V., Petrocchi A., Matassa V.G., Gardelli C., Muraglia E., Rowley M., Paz O.G., Laufer R., Monteagudo E., Pace P. // J. Med. Chem. 2006. V. 49. № 23. P. 6646-6649.][Guare J.P., Wai J.S., Gomez R.P., Anthony N.J., Jolly S.M., Cortes A.R., Vacca J.P., Felock P. J., Stillmock K.A., Schleif W.A., et al. // Bioorg. Med. Chem. Lett. 2006. V. 16. № 11. P. 2900-2904.][Espeseth A.S., Felock P., Wolfe A., Witmer M., Grobler J., Anthony N., Egbertson M., Melamed J.Y., Young S., Hamill Т., et al. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2000. V. 97. № 21. P. 11244-11249.][Goldgur Y., Craigie R., Cohen G.H., Fujiwara Т., Yoshinaga Т., Fujishita Т., Sugimoto H., Endo Т., Murai H., Davies D.R. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 1999. V. 96. № 23. P. 13040-13043.][Grobler J.A., Stillmock K., Hu B., Witmer M., Felock P., Espeseth A.S., Wolfe A., Egbertson M., Bourgeois M., Jeffrey Melamed J., et al. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2002. V. 99. № 10. P. 6661-6666.][Marchand C., Zhang X., Pais G.C.G., Cowansage K., Neamati N., Burke T.R., Pommier Y. // J. Biol. Chem. 2002. V. 277. P. 12596-12603.][Billich A. // Curr. Opin. Investig. Drugs. 2003. V. 4. № 2. P. 206-209.][Zhuang L., Wai J.S., Embrey M.W., Fisher T.E., Egbertson M.S., Payne L.S., Guare J.P. Jr., Vacca J.P., Hazuda D.J., Felock P.J., et al. // J. Med. Chem. 2003. V. 46. № 4. P. 453-456.][Cotelle P. // Recent Patents on Anti-Infective Drug Discovery. 2006. V. 1. P. 1-15.][Petrocchi A., Koch U., Matassa V.G., Pacini B., Stillmock K.A., Summa V. // Bioorg. Med. Chem. Lett. 2007. V. 17. № 2. P. 350-353.][Pace P., Di Francesco M.E., Gardelli C., Harper S., Muraglia E., Nizi E., Orvieto F., Petrocchi A., Poma M., Rowley M., et al. // J. Med. Chem. 2007. V. 50. № 9. P. 2225-2239.][Gardelli C., Nizi E., Muraglia E., Crescenzi B., Ferrara M., Orvieto F., Pace P., Pescatore G., Poma M., Ferreira Mdel R., et al. // J. Med. Chem. 2007. V. 50. № 20. P. 4953-4975.][Summa V., Petrocchi A., Bonelli F., Crescenzi B., Donghi M., Ferrara M., Fiore F., Gardelli C., Gonzalez Paz O., Hazuda D.J., et al. // J. Med. Chem. 2008. V. 51. № 18. P. 5843-5855.][Kassahun K., McIntosh I., Cui D., Hreniuk D., Merschman S., Lasseter K., Azrolan N., Iwamoto M., Wagner J.A., Wenning L.A. // Drug. Metab. Dispos. 2007. V. 35. № 9. P. 1657-1663.][Iwamoto M., Wenning L.A., Petry A.S., Laethem M., De Smet M., Kost J.T., Merschman S.A., Strohmaier K.M., Ramael S., Lasseter K.C., et al. // Clin. Pharmacol. Ther. 2008. V. 83. № 2. P. 293-299.][Markowitz M., Morales-Ramirez J.O., Nguyen B.Y., Kovacs C.M., Steigbigel R.T., Cooper D.A., Liporace R., Schwartz R., Isaacs R., Gilde L.R., et al. // J. Acquir. Immune. Defic. Syndr. 2006. V. 43. № 5. P. 509-515.][Schafer J.J., Squires K.E. // Ann. Pharmacother. 2010. V. 44. № 1. P. 145-156.][Ménard A., Solas C., Mokthari S., Bregigeon S., Drogoul M.P., Tamalet C., Lacarelle B., Martin I.P. // AIDS. 2009. V. 23. № 7. P. 869-871.][Grinsztejn B., Nguyen B.Y., Katlama C., Gatell J.M., Lazzarin A., Vittecoq D., Gonzalez C.J., Chen J., Harvey C.M., Isaacs R.D. // Lancet. 2007. V. 369. № 9569. P. 1261-1269.][Steigbigel R.T., Cooper D.A., Teppler H., Eron J. J., Gatell J.M., Kumar P.N., Rockstroh J.K., Schechter M., Katlama C., Markowitz M., et al. // Clin. Infect. Dis. 2010. V. 50. № 4. P. 605-612.][Markowitz M., Nguyen B.Y., Gotuzzo E., Mendo F., Ratanasuwan W., Kovacs C., Prada G., Morales-Ramirez J.O., Crumpacker C.S., Isaacs R.D., et al. // J. Acquir. Immune. Defic. Syndr. 2007. V. 46. № 2. P. 125-133.][Lennox J.L., DeJesus E., Lazzarin A., Pollard R.B., Madruga J.V., Berger D.S., Zhao J., Xu X., Williams-Diaz A., Rodgers A.J., et al. // Lancet. 2009. V. 374. № 9692. P. 796-806.][Towner W., Klein D., Kerrigan H.L., Follansbee S., Yu K., Horberg M. // J. Acquir. Immune. Defic. Syndr. 2009. V. 51. № 4. P. 367-373.][FDA notifications. Raltegravir indication extended for treatment-naive patients // AIDS Alert. 2009. V. 24. № 8. P. 93.][Cooper D.A., Steigbigel R.T., Gatell J.M., Rockstroh J.K., Katlama C., Yeni P., Lazzarin A., Clotet B., Kumar P.N., Eron J.E., et al. // N. Engl. J. Med. 2008. V. 359. № 4. P. 355-365.][Malet I., Delelis O., Valantin M.A., Montes B., Soulie C., Wirden M., Tchertanov L., Peytavin G., Reynes J., Mouscadet J.-F., et al. // Antimicrob. Agents. Chemother. 2008. V. 52. № 4. P. 1351-1358.][Delelis O., Malet I., Na L., Tchertanov L., Calvez V., Marcelin A.G., Subra F., Deprez E., Mouscadet J.-F. // Nucleic. Acids Res. 2009. V. 37. № 4. P. 1193-1201.][Wiscount C.M., Williams P.D., Tran L.O., Embrey M.W., Fisher T.E., Sherman V., Homnick C.F., Donnette Staas D., Lyle T.A., Wai J.S., et al. // Bioorg. Med. Chem. Lett. 2008. V. 18. № 16. P. 4581-4583.][Di Francesco M.E., Pace P., Fiore F., Naimo F., Bonelli F., Rowley M., Summa V. // Bioorg. Med. Chem. Lett. 2008. V. 18. № 8. P. 2709-2713.][Wai J.S., Kim B., Fisher T.E., Zhuang L., Embrey M.W., Williams P.D., Staas D.D., Culberson C., Lyle T.A., Vacca J.P., et al. // Bioorg. Med. Chem. Lett. 2007. V. 17. № 20. P. 5595-5599.][Muraglia E., Kinzel O., Gardelli C., Crescenzi B., Donghi M., Ferrara M., Nizi E., Orvieto F., Pescatore G., Laufer R., et al. // J. Med. Chem. 2008. V. 51. № 4. P. 861-874.][Jin H., Wright M., Pastor R., Mish M., Metobo S., Jabri S., Lansdown R., Cai R., Pyun P., Tsiang M., et al. // Bioorg. Med. Chem. Lett. 2008. V. 18. № 4. P. 1388-1391.][Garvey E.P., Johns B.A., Gartland M.J., Foster S.A., Miller W.H., Ferris R.G., Hazen R.J., Underwood M.R., Boros E.E., Thompson J.B., et al. // Antimicrob. Agents Chemother. 2008. V. 52. № 3. P. 901-908.][Reddy Y.S., Min S.S., Borland J., Song I., Lin J., Palleja S., Symonds W.T. // Antimicrob. Agents Chemother. 2007. V. 51. № 12. P. 4284-4289.][Min S., Song I., Borland J., Chen S., Lou Y., Fujiwara Т., Piscitelli S.C. // Antimicrob. Agents Chemother. 2010. V. 54. № 1. P. 254-258.][Vandeckerckhove L. // Curr. Opin. Invest. Drugs. 2010. V. 11. P. 203-212.][Sato M., Motomura Т., Aramaki H., Matsuda Т., Yamashita M., Ito Y., Kawakami H., Matsuzaki Y., Watanabe W., Yamataka K., et al. // J. Med. Chem. 2006. V. 49. № 5. P. 1506-1508.][Sato M., Kawakami H., Motomura Т., Aramaki H., Matsuda T., Yamashita M., Ito Y., Matsuzaki Y., Yamataka K., Ikeda S., et al. // J. Med. Chem. 2009. V. 52. № 15. P. 4869-4882.][Correll Т., Klibanov O.M. // Pharmacotherapy. 2008. V. 28. № 1. P. 90-101.][DeJesus E., Berger D., Markowitz M., Cohen C., Hawkins Т., Ruane P., Elion R., Farthing C., Zhong L., Cheng A.K., et al. // J. Acquir. Immune. Defic. Syndr. 2006. V. 43. № 1. P. 1-5.][Zolopa A.R., Berger D.S., Lampiris H., Zhong L., Chuck S.L., Enejosa J.V., Kearney B.P., Cheng A.K. // J. Infect. Dis. 2010. V. 201. № 6. P. 814-822.][Cohen C., Elion R., Ruane P., Shamblaw D., DeJesus E., Rashbaum B., Chuck S.L., Yale K., Liu H.C., Warren D.R., et al. // AIDS. 2011. V. 25. № 6. P. F7-F12.][McColl D.J., Fransen S., Gupta S., Parkin N., Margot N., Chuck S., Cheng A.K., Miller M.D. // Antivir. Ther. 2007. V. 12. P. S11-S111.][Ceccherini-Silberstein F., Malet I., D’Arrigo R., Antinori A., Marcelin A.G., Perno C.F. // AIDS Rev. 2009. V. 11. № 1. P. 17-29.][Goethals O., Clayton R., van Ginderen M., Vereycken I., Wagemans E., Geluykens P., Dockx K., Strijbos R., Smits V., Vos A., et al. // J. Virol. 2008. V. 82. № 21. P. 10366-10374.][Langley D.R., Samanta H.K., Lin Z., Walker M.A., Krystal M.R., Dicker I.B. // Biochemistry. 2008. V. 47. P. 13481-13488.][Marinello J., Marchand C., Mott B.T., Bain A., Thomas C.J., Pommier Y. // Biochemistry. 2008. V. 47. № 36. P. 9345-9354.][Kobayashi M., Nakahara K., Seki Т., Miki S., Kawauchi S., Suyama A., Wakasa-Morimoto C., Kodama M., Endoh Т., Oosugi E., et al. // Antiviral Res. 2008. V. 80. № 2. P. 213-222.][Nakahara K., Wakasa-Morimoto C., Kobayashi M., Miki S., Noshi Т., Seki Т., Kanamori-Koyama M., Kawauchi S., Suyama A., Fujishita Т., et al. // Antiviral Res. 2009. V. 81. № 2. P. 141-146.][an Baelen K., van Eygen V., Rondelez E., Stuyver L.J. // AIDS. 2008. V. 22. P. 1877-1880.][Bar-Magen Т., Donahue D.A., McDonough E.I. // AIDS. 2010. V. 24. № 14. P. 2171-2179.][Maiga A.I., Malet I., Soulie C., Derache A., Koita V., Amellal B., Tchertanov L., Delelis O., Morand-Joubert L., Mouscadet J.-F., et al. // Antivir. Ther. 2009. V. 14. P. 123-129.][Sichtig N., Sierra S., Kaiser R., Daumer M., Reuter S., Schulter E., Altmann A., Fatkenheuer G., Dittmer U., Pfister H., et al. // J. Antimicrob. Chemother. 2009. V. 64. P. 25-32.][Mekouar K., Mouscadet J.-F., Desmaёle D., Subra F., Leh H., Savoure D., Auclair C., d’Angelo J. // J. Med. Chem. 1998. V. 41. P. 2846-2857.][Ouali M., Laboulais C., Leh H., Gill D., Desmaele D., Mekouar K., Zouhiri F., d’Angelo J., Auclair C., Mouscadet J.-F., et al. // J. Med. Chem. 2000. V. 43. № 10. P. 1949-1957.][Zouhiri F., Mouscadet J.-F., Khalid Mekouar K., Desmaёle D., Savouré D., Leh H., Subra F., Le Bret M., Auclair C., d’Angelo J. // J. Med. Chem. 2000. V. 43. P. 1533-1540.][Deprez E., Barbe S., Kolaski M., Leh H., Zouhiri F., Auclair C., Brochon J.-C., Le Bret M., Mouscadet J.-F. // Mol. Pharmacol. 2004. V. 65. № 1. P. 85-98.][Pannecouque C., Pluymers W., van Maele B., Tetz V., Cherepanov P., De Clercq E., Witvrouw M., Debyser Z. // Curr. Biol. 2002. V. 12. № 14. P. 1169-1177.][Hombrouck A., Hantson A., van Remoortel B., Michiels M., Vercammen J., Rhodes D., Tetz V., Engelborghs Y., Christ F., Debyser Z., et al. // J. Antimicrob. Chemother. 2007. V. 59. № 6. P. 1084-1095.][Al-Mawsawi L.Q., Neamati N. // Trends Pharmacol. Sci. 2007. V. 28. № 10. P. 526-535.][Mazumder A., Wang S., Neamati N., Nicklaus M., Sunder S., Chen J., Milne G.W.A., Rice W.G., Burke T.R. Jr., Pommier Y. // J. Med. Chem. 1996. V. 39. P. 2472-2481.][Al-Mawsawi L.Q., Fikkert V., Dayam R., Witvrouw M., Burke T.R. Jr., Borchers C.H., Neamati N. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2006. V. 103. № 26. P. 10080-10085.][De Luca L., Barreca M.L., Ferro S., Christ F., Iraci N., Gitto R., Monforte A.M., Debyser Z., Chimirri A. // Chem. Med. Chem. 2009. V. 4. № 8. P. 1311-1316.][Al-Mawsawi L.Q., Christ F., Dayam R., Debyser Z., Neamati N. // FEBS Lett. 2008. V. 582. № 10. P. 1425-1430.]